مصاحبه سایت مقام معظم رهبری با حاج ماشاءالله عابدی، از پیر غلامان اهل بیت(ع)

به گزارش حوزه قرآن و عترت  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان،حضرت آیت‌الله خامنه‌ای «مداحی» را پدیده‌ای منحصر به فرد و دارای نفوذ بالا در میان مردم میدانند. ایشان در بیانات مختلف توصیه‌هایی را برای پیشرفت مداحی و آداب هیئت‌داری مطرح کرده‌اند. پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR به مناسبت فرارسیدن ایام محرم و برای تبیین این توصیه‌ها گفت‌وگویی با حاج ماشاءالله عابدی، از مداحان قدیمی کشور انجام داده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در مورد روضه‌هایی که ‌برای رهبر انقلاب خواندید، برای ما بفرمایید و اینکه چه نکاتی از آنها در ذهنتان مانده؟

 سال اوّلی که برای رهبر انقلاب روضه خواندم، زمان ریاست‌جمهوری ایشان بود. روز تاسوعا بود که خدمتشان رسیدم و کمی خواندم. بعد که ایشان رهبر شدند، اوّلین سال برپایی روضه‌شان من را دعوت کردند و ایشان منبر رفت و من نوحه خواندم. بعد از آن چند سالی قسمت نشد که بروم تا اینکه هفت هشت سال پیش تولد حضرت زهرا سلام‌اللّه‌علیها به‌عنوان مستمع به بیت دعوت شدم. دم در یکی از مسئولان من را دید و گفت می‌خواهی بروی پیش رهبر انقلاب؟ گفتم بله از خدایم است. ایشان هنوز داخل حسینیه نیامده بود که آن بنده خدا من را نزد رهبر انقلاب برد و گفت که ایشان می‌خواهد بخواند و من را در یک عمل انجام‌شده‌ای قرار داد! یک شعر از مرحوم آیت‌اللّه غروی اصفهانی خواندم که تخلصش «مفتقر» است. بعد از خواندن هم رفتم خدمت رهبر که فرمود از مفتقر خواندی؟ گفتم بله. گفتند مفتقر خودش سند است.

چند باری هم در ماه رمضان و یکی دو باری هم دهه‌ی عاشورا پیش‌منبر خواندم. معمولاً هر بار یک لطف و عنایت خاصی به من داشتند. یک‌بار که برای خواندن رفته بودم، شعر وحدت کرمانشاهی را خواندم که یکی از عرفاست. تعداد خیلی کمی شعر دارد و معمولاً هم کمتر خوانده می‌شود و خیلی آشنا نیست، ولی بعد از خواندن شعر وقتی خدمت رهبر انقلاب رسیدم، ایشان فرمودند شعر وحدت را خواندی؟ و این برای من خیلی جالب بود؛ چراکه در وادی شعر و شاعری علما، خیلی ید طولایی ندارند، ولی رهبر انقلاب واقعاً عجیب‌غریب‌اند و در شعر و شاعری خیلی خبره‌اند. من نزد بسیاری از علما و بزرگان خواندم، ولی مثل ایشان ندیدم و فکر نمی‌کنم باشد.

معمولاً بعد از مراسم، پذیرایی انجام می‌شود و کسانی که نزدیک رهبر انقلاب نشسته‌اند، گفت‌وگویی با ایشان دارند و نکاتی می‌گویند. حضرت‌عالی در این‌باره نکته‌‌ای در خاطرتان مانده که جالب باشد؟

 یک‌بار بعد از خواندن اشعارم شور گرفتم. بعد از مراسم آقا فرمودند شورتان هم باید پیام داشته باشد. هر حرف و کلامی باید پیام داشته باشد. یادم هست یک‌بار که از شعر صائب خواندم، ایشان از صائب و اشعارش هم خیلی تعریف و تجمید کردند.

رهبر انقلاب درباره‌ی هیئت‌داری و مداحی می‌فرمایند شعر و محتوای مداحی باید متقن باشد. منظور ایشان چیست؟ مادحین برای اتقان اشعارشان چه کار کنند؟

شعر متقن از شاعر ورزیده و فاضل ساخته می‌شود. یکی از ارکان مداحی، شعر و شاعری است. اگر مداح شعری که می‌خواند متقن و محکم نباشد، مداحی‌اش متقن و محکم نیست. توصیه‌ی رهبر انقلاب درباره‌ی شعر مربوط به یکی از ارکان مهم مداحی است. الحمدالله با توصیه‌هایی که ایشان در محافل و مجالس مختلف داشتند، مرثیه‌سرایی و مدیحه‌سرایی رشدکرده و بهتر شده است.

یک توصیه‌ی دیگر رهبر انقلاب، گنجاندن مسائل مرتبط با «گفتمان روز» در محتوای هیئت است. به نظر شما گفتمان امروز ما که باید در عزاداری‌ها به آنها هم پرداخته شود چیست؟

رهبر انقلاب گاهی در همین رابطه توضیحاتی دادند که شعرا نباید خشک باشند و در یک وادی بمانند. مثلاً، اقتضای امروز حمایت از مردم مظلوم یمن، فلسطین و سوریه است. باید در شعرها، مرثیه‌ها، مدیحه‌ها و اشعار پندآمیزشان این موضوعات را هم بگنجانند و غافل نشوند. جامعه‌ی اسلامی باید از مظلوم حمایت کند و این موضوعات لابه‌لای اشعار گنجانده شود. بالاخره مداح به اعتباری یک مبلغ است و باید اقتضای زمان را هم در نظر بگیرد. حمایت از مردم مستضعف، جزو تبلیغات دینی است.

چندسال پیش رهبر انقلاب فرمودند هیئت نباید سکولار باشد. تعریف شما از هیئت سکولار چیست؟ هیئت‌ها باید چه کار کند که ناخودآگاه به سمت سکولار شدن نروند؟

بعضی از مداح‌ها و به طبعشان بعضی از هیئت‌ها می‌گویند ما نوکر امام حسینیم و فقط از امام حسین علیه‌السلام و اهل بیت می‌خوانیم و هیچ‌کاری به مسائل دیگری نداریم. البته این‌جور افراد کم‌اند، ولی هستند. اسلام این‌گونه نیست و با این روش هم موافق نیست. منبع اسلام قرآن و روایات اهل بیت است که پُر از سیاست و دخالت در امور. در زیارت جامعه‌ی کبیره می‌خوانیم که ائمه‌ی اطهار «ساسه‌العباد» ‌اند. اصلاً با این سبک و سیاق نمی‌خواند و اسلامی نیست که هیئت و مداح خودشان را جدا کنند و حرف خودشان را بزنند. رهبر انقلاب هم نظرشان این است که می‌فرمایند سکولار نباشند؛ یعنی فکرشان به موضوع خاصی محدود نشود و سیاست را از امور مختلف مردم جدا نکنند.

از نظر شما هیئت خوب چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

در جلسه‌ی آخری که خدمتشان بودیم(ولادت حضرت زهرا سلام‌اللّه‌علیها)، از جمله فرمایشاتشان این بود که هیئات باید هیئت باقی بمانند. خب هیئت چگونه باید هیئت باقی بماند؟ هیئات در گذشته برنامه‌شان به این صورت بود که اوّل قرآن می‌خواندند، بعد وعظ و خطابه‌ای داشتند و در آخر مداح می‌خواند و گاهی عزاداری می‌کردند. اگر هیئتی چنین برنامه‌ای نداشته باشد، دیگر آن، هیئت به‌معنای واقعی‌اش نیست. اگر در هیئت خبری از قرآن، وعظ و خطابه و بالابردن سطح شناخت و معرفت مردم نباشد و فقط یک مداحی بیاید و شور بگیرد، این هیئت از محتوای اصلی‌اش به‌مرور خارج می‌شود.

وقتی رهبر انقلاب می‌فرمایند هیئات باید هیئت باقی بمانند، یعنی این محتوا را داشته باشند. این‌طور نباشد که سخنرانی که می‌خواهد معرفت افراد را بالا ببرد اصلاً جایی در هیئت نداشته باشد. این خالی‌کردن هیئت از محتواست. نکته‌ی دیگر اینکه در هیئت نباید مواردی مثل ابزار و‌ آلات موسیقی وارد شود. ورود چنین مواردی هیئت را کم‌کم از هیئت‌بودنش بیرون می‌برد. شاید یک وجه از نظر آقا هم روی این قسمت بوده باشد. هیئت باید تداعی معانی‌اش این باشد که وقتی می‌گوییم فلانی هیئتی است، یعنی اهل دین و نماز است و اهل دیگر مسائل نیست.

 جریان مداحی در یکی دو قرن اخیر فرازونشیب‌های زیادی ‌داشته و بعد از انقلاب هم تفاوت عمده‌ای با قبل از انقلاب کرده است. تأثیر انقلاب، امام و رهبر انقلاب در رشد و ترویج این جریان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

 من با توجه به اینکه مداحی زمان طاغوت را هم درک کردم و آن موقع هم مداح بودم، اگرچه سال‌های کوتاهی بود، ولی با نگاهی منصفانه و با همه‌ی عیب و نقص‌هایی که مداحی امروز دارد، مداحی امروز را به‌مراتب بهتر از قبل انقلاب می‌دانم. دلایل مختلفی هم دارد.

مداحی امروزه بسیار توانسته جوان‌ها را جذب کند. زمان طاغوت این‌گونه نبود. جوان‌ها به‌ندرت در جلسات بودند، ولی امروزه اکثراً جوان‌ها هستند که در جلسات شرکت می‌کنند. زمان طاغوت اصلاً سابقه نداشت. معمولاً هم برای وعاظ می‌آمدند. مداحان امروزه از جهت کمیت هم بیشتر شدند، ولی آن زمان مداح بسیار کم بود. یادم هست وقتی دسته می‌خواست به فرض به بازار برود، یک مداح این دسته را می‌برد، بعد رها می‌کرد و به‌سراغ دسته‌ی دیگر می‌رفت. برای اینکه مداح، خیلی نبود؛ امّا امروزه الحمدللّه مداح‌های خوش‌خوان، خوب‌خوان و قوی کم نیستند.

مداحان امروز ما سطح سواد و علمشان هم بالاست. در زمان طاغوت چنین نبود و مداحانی که سواد نوشتن نداشتند، کم نبودند. البته آن زمان سطح سواد عمومی هم پایین بود، ولی امروزه ما مداحانی داریم که دکترا دارند. آن موقع اگر مداحی دیپلم داشت، تعجّب‌آور بود.

امّا یک مزیتی که آن زمان داشت و الآن کمترشده، انتخاب اشعار بود که بعضاً قوی‌تر بود؛ یعنی مداحانی بودند که حفظیّاتشان خیلی زیاد بود. امروزه کم است. البته یک علتش وسیع‌شدن دامنه‌ی مداحی است که می‌توانند از رو بخوانند و عیبی هم ندارد. آن موقع قبیح بود که از رو بخوانند. در مجموع مداحی امروزی به‌مراتب بهتر از مداحی زمان طاغوت است. البته اشکالاتی هم دارد. بالاخره وقتی دامنه‌اش وسیع می‌شود، بی‌اشکال هم نمی‌شود.

یک عامل هم که باعث بهتر ‌شدن است، شخص رهبر انقلاب است. جلساتی که برای ولادت حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها برگزار می‌شود، از زمان ریاست‌جمهوری ایشان است؛ یعنی ایشان بیش از سی‌و‌پنج سال وقت گذاشته، گوش‌کرده و به‌موقعش تذکراتی هم داده‌اند. وقتی انقلاب شد، کمی مداحی، سینه‌زنی و روضه‌خوانی سست شد. امام در سخنرانی‌‌ای فرمودند این محرم و صفر است که اسلام را زنده کرد و مجالس‌ و محافلتان را همان‌طور مثل گذشته برپا کنید تا این علم بماند. این سخنرانی امام سبب رونق‌گرفتن سینه‌زنی، عزاداری و مداحی شد. خود امام هم ارادت خاصی به امام حسین علیه‌السلام داشت. این‌ها همه عواملی است که باعث شد مداحی بعد از انقلاب به‌مراتب بهتر از قبل آن شود. کمااینکه شاید بتوانیم بگوییم همه چیز به‌مراتب بهتر از قبل انقلاب شد.

انتهای پیام/

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: مداح ماه محرم مراتب بهتر ی رهبر انقلاب مداحی امروز زمان طاغوت ه مداح ی هیئت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۸۰۰۶۵۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دفاع دانشجویان غیر مسلمان از مردم مظلوم فلسطین بازتاب نامه‌‌های مقام معظم رهبری است

به گزارش خبرنگار حوزه استان های خبرگزاری تقریب، آیت‌الله مصطفی محامی در خطبه‌های نمازجمعه این هفته زاهدان گفت: یکی از راه‌های تحصیل تقوای الهی تلاش برای ارتقا علمی، فرهنگی و رشد اقتصادی جامعه اسلامی است.

امام جمعه زاهدان ضمن تسلیت ۲۵ شوال، سالروز شهادت امام جعفر صادق(ع) عنوان کرد: امام صادق(ع) نمونه انسان کامل، پیشتاز، پیش‌رو و یک نمونه عالی برای بندگی صالح و شایسته خدا بود که دوست و دشمن به عبادت، زهد، علم، اخلاق، عرفان و معنویت ایشان شهادت دادند.

وی گفت: به واسطه اینکه سن امام صادق(ع) بیشتر از سایر ائمه بود به نام شیخ‌الائمه شناخته می‌شون؛ ایشان در سن۳۱ سالگی به امامت رسیدند و ۳۴ سال امامت داشتند و در سن ۶۵ سالگی به دست منصور دوانیقی به شهادت رسیدند.

آیت‌الله محامی اظهار داشت: امام صادق(ع) یک الگو برای وحدت و تعامل با مذاهب اسلامی بودند و محافل درس ایشان محل حضور علما، بزرگان و حتی ائمه مذاهب مخالف بود و خیلی‌ها به شاگردی ایشان افتخار می‌کردند و امام در اواخر دوره بنی امیه و اوایل دوره بنی عباس توانستند در ادامه نهضت امام باقر(ع) یک نهضت علمی و فرهنگی راه بیندازند و معارف اسلام ناب را ارائه کردند و لذا اکنون بیش از صد هزار حدیث به دست ما رسیده و البته خیلی از منابع از دست ما رفته و این نشان دهنده عطمت حرکت بزرگ امام صادق(ع) و فرصت شناسی ایشان است.

وی گفت: ما باید از امام صادق(ع) درس بگیریم و در جهت تقویت وحدت، اتحاد و انسجام امت اسلامی و نیز تقویت مکتب اهل بیت(ع) و ترویج معارف مکتب اهل بیت(ع) با فرستادن فرزندان مستعد خود به حوزه‌های علمیه تلاش کنیم تا با معارف اسلام آشنا و در برابر هجوم دشمنان از اسلام ناب دفاع کنند و مبلغ شایسته‌ای باشند.

نماینده ولی‌فقیه در سیستان و بلوچستان ضمن گرامیداشت سالروز شهادت شهید آیت‌الله مرتضی مطهری و تبریک روز معلم با اشاره به عملیات وعده صادق عنوان داشت: عملیات وعده صادق نقطه عطفی در تاریخ انقلاب اسلامی و جبهه مقاومت بود و ایران اسلامی توان نظامی، دفاعی، علمی و اطلاعاتی خود را به رخ دشمنان جهان اسلام کشید و با اقتدار کامل این عملیات را انجام داد و دل مسلمانان و آزادی خواهان جهان را شاد کرد.

وی افزود: نکته اینجاست که اگر فکر جوان ایرانی به کار بیفتد و به میدان بیاید می‌تواند افتخار بیافریند و در صنعت نظامی، دفاعی، هوا و فضا و انرژی هسته‌ای این توان را مشاهده کردیم و حالا همین فکر در عرصه اقتصادی هم می‌تواند حضور یابد و وضعیت اقتصادی کشور را بهبود ببخشد و چرا از این توان به درستی استفاده نمی شود.

وی گفت: علیرغم تاکید مقام معظم بر حضور مردم و جوانان در فعالیت‌های اقتصادی اما کمتر به این توصیه توجه می‌شود و امسال تحت عنوان جهش تولید با مشارکت مردم نامگذاري شده و مهم است که مسئولان بزرگوار باید برای حضور مردم در عرصه اقتصاد برنامه ریزی کنند.

امام جمعه زاهدان افزود: فعالیت‌هایی انجام شده اما نیاز به مراتب بیشتر است و البته توان مردم و جوانان هم بیش از این‌هاست و باید از این توان استفاده شود و فارغ از آمارهای خوبی که مسئولان و دولت‌های مختلف ارائه می‌کنند مردم منتظر دیدن نتیجه این آمارها در سر سفره زندگی و معیشت خود هستند.

نماینده ولی‌فقیه در سیستان و بلوچستان بیان داشت: در عرصه بین‌المللی همان گونه که مقام معظم رهبری فرمودند جریان فلسطین و غزه در صدر اخبار است خصوصا در این روزها که دانشجویان و دانشگاهیان آمریکا و اروپا هم به طرفداری از مردم غزه به میدان آمده اند و علیه رژیم غاصب صهیونیستی شعار می‌دهند و می‌بینیم که چه برخوردهایی با آن‌ها ‌می‌شود.

وی به بیان یک نکته پرداخت و گفت: در سال‌های گذشته و زمانی که بلوک شرق و اتحاد جماهیر شوروی هنوز وجود داشت امام خمینی(ره) به رهبر آن‌ها گورباچف نامه نوشته و او را به اسلام دعوت کردند و فرمودند جمعی از دانشمندان خود را بفرستید تا درس بخوانند و با اسلام آشنا شوند و با بینش دقیق و نگاه نافذ که از آن برخوردار بودند عنوان کردند که زین پس باید کمونیسم را در موزه‌های تاریخ پیدا کنید و آن‌ها توجهی نکردند و پس از مدتی اتحاد جماهیر شوروی فرو ریخت.

امام جمعه زاهدان تصریح کرد: مقام معظم رهبری نیز در بهمن‌ماه سال۱۳۹۳ به دانشجویان اروپایی و آمریکایی نامه‌ای نوشته و از آن‌ها خواستند که از بزرگان خود دلیل اسلام ستیزی را سؤال کنند و آن‌ها را به تحقیق در خصوص اسلام و آشنایی با معارف و ارزش‌های اسلامی توصیه کردند و بعد از عملیات‌های تروریستی که در کشورهای اروپایی رخ داد و آن را به نام مسلمانان افراطی گذاشتند و در آذرماه ۱۳۹۴ مجددا مقام معظم رهبری به دانشجویان اروپا و آمریکا نامه نوشتند و مطرح کردند که تروریسم با هیچ یک از تعالیم دینی به خصوص اسلام سازگاری ندارد. تروریسم درد مشترک ماست و به ناامنی‌های کشورهای منطقه و حمایت و پشتیبانی آمریکا و کشورهای غربی از گروه‌های تروریستی اشاره کردند و مجددا آن‌ها را به آشنایی مستقیم و بیشتر با اسلام دعوت کردند.

آیت‌الله محامی اظهار داشت: بازتاب این بیانات و سایر فعالیت‌های فرهنگی انقلاب اسلامی را امروز مشاهده می‌کنیم از جمله رواج حجاب اسلامی در بین مسلمانان کشورهای مختلف چه کشورهایی که حکومت اسلامی دارند و چه کشورهایی که حکومت اسلامی ندارند و حجاب به عنوان پوشش زن مسلمان رواج یافته و این دشمنان اسلام را نگران کرده و دومی هم حرکت دانشجویان برای دفاع از مردم مظلوم فلسطین و غزه است آن هم دانشجویانی که مسلمان نیستند و چه بسا این حرکت بازتاب همان نامه‌ها باشد و نشان دهنده این است که حرف حق جای خود را باز خواهد کرد و راه خود را پیش خواهد برد.

نماینده ولی‌فقیه در سیستان و بلوچستان گفت: حرف حق و سخن با منطق در دل‌ها اثر می‌کند و اگر سخن مقام معظم رهبری در عمق جان دانشجویان مسلمان و غیر مسلمان آمریکا و اروپا تأثیر می‌گذارد نمی‌تواند در دل دانشجویان خود ما در ایران تأثیرگذار باشد.

وی ادامه داد: مقام معظم رهبری به طور مکرر به ارتباط گیری با دانشجویان توصیه کردند و سؤال این است که ما جامعه روحانیت و مسئولان فرهنگی چه مقدار به دستور و تأکید ایشان عمل کرده‌ایم و چه مقدار با قشر دانشجو و دانش‌آموز ارتباط ایجاد کرده‌ایم و نتیجه آن را باید در دانشگاه ببنیم.

وی گفت: آیا هیجانی که در دفاع از فلسطین در دانشگاه‌های آمریکا و اروپا وجود دارد در میان دانشجویان داخل کشور هم مشاهده می‌کنیم؟ و اینکه در یک دانشگاه اروپایی و آمريکايی یک زن پای حجاب خود ایستاده و مقاومت می‌کند آیا چنین پوششی را ما در دانشگاهای خود مشاهده می‌کنیم؟ و اگر این طور نیست باید جوابی برای آن پیدا کنیم.

امام جمعه زاهدان افزود: این نشان دهنده کم کاری ماست و یک جهت کار این است که ما نسبت به کشورهای دیگر دستمان نمی رسد جز تمرکز روی منطق و بیان حرف حق اما در کشور خودمان می‌گوییم زور دست خود ماست و توجه نمی‌کنیم که کار فرهنگی با زور، قدرت و بخشنامه اجرا نمی‌شود.

وی ادامه داد: مقام معظم رهبری در جلسه با معلمان فرمودند باید تلاش کنید تا دانش آموزان عقلانیتی که پشت تصمیم های نظام جمهوری اسلامی هست را درک کنند اما ما در این جهت کمتر کار کرده‌ایم در حالی که اگر دانش‌آموز و دانشجوی ما این منطق را درک کنند قشر زیادی آن را خواهند پذیرفت و افراد محدودی هستند که برای دشمن مزدوری می‌کنند و عموم فرزندان خود ما هستند و ما باید به دل این‌ها حرف بزنیم که کمتر صورت گرفته است.

امام جمعه زاهدان تصریح کرد: برای مثال حجاب حکم شرعی، قانون و الزام قانونی دارد و باید پیگیری شود اما قبل، هنگام و پس از پیگیری برای اجرای قانون باید کار فرهنگی و اقناع عمومی صورت گیرد و با عقلانیت همراه باشد در غیر این صورت همان گونه که رضا شاه با زور نتوانست حجاب از سر مردم بردارد با زور هم نمی‌توان حجاب سر مردم کرد مگر اینکه خود او آن را بپذیرد و قبول کند.

انتهای پیام/